Linux is bijzonder goed voor oudere laptops. Het pimpt je GUI op van Windows XP naar een modern bureaublad met open source applicaties en zorgt ervoor dat het oudje weer lekker snel draait. Haal je oude laptop van de zolder of uit de kast en installeer Mint!
Auteur: Marcel Beelen
Linux Mint is een populaire Linux distro voor beginners, maar ook voor gevorderden. Met Mint maak je eenvoudig je eerste stap van Windows naar open source. Je download Mint, kopieert het naar een USB-stick waar je van op kunt starten, boot vanaf de USB-stick en installeert Mint op de harde schijf, daarmee voor altijd een einde makend aan Windows.
De eerste keuze die je maakt, is de Mint-versie. Er zijn 32-bit en 64-bit versies. Voor elke versie kun je kiezen uit het Cinnamon bureaublad, het MATE-bureaublad of het Xfce-bureaublad. We adviseren om te starten met een 64-bit versie, zelfs oudere laptops ondersteunen vaak al 64-bit besturingssystemen, ook al zijn ze destijds geleverd met een 32-bit Windows-versie. Het Cinnamon-bureaublad is het populairst. Na de download van https://linuxmint.com heb je een ISO-bestand van net geen 2GB dat je direct naar een DVD of USB-stick schrijft. De actuele versie op dit moment is Linux Mint Tessa (versie 19.1).
Om opstartbare USB-sticks te maken, bestaan tientallen hulpprogramma’s voor Linux en Windows en veel DVD-schrijfprogramma’s kunnen dit ook. We gaan ervan uit dat dit je eerste Linux-ervaring is en dat je gewoonlijk werkt met Windows. Windows 10 zelf is in staat bootable USB’s te maken, maar het is handiger hier een tool voor te zoeken. Wij gebruikten Rufus, gratis te downloaden op https://rufus.ie. De portable versie hoef je niet eens te installeren en draait direct na de download. In Rufus wijs je het ISO-bestand aan, kies je de USB-stick en schrijf je het image naar de stick. Dit duurt enkele minuten afhankelijk van de snelheid van stick en USB-poort.
Sluit de laptop aan op de stroom. Steek je USB-stick in een USB-poort van je laptop. Je laptop zal default nog niet booten van USB. Schakel je laptop in en open het BIOS of UEFI instellingen-menu. Hoe je hier komt, hangt van de laptop af. Tijdens de initiële start druk je op Escape, F10, F12 of Delete. Meestal wordt de keuze op het scherm getoond meteen na het inschakelen van de laptop. In de BIOS of UEFI zoek je naar de instelling die de boot-volgorde definieert. Zorg er hier voor dat USB bovenaan komt te staan.
Verlaat de BIOS of UEFI en je laptop boot van de USB-stick. Kies ‘Start Linux Mint’ in het eerste menu wat wordt getoond. Na enkele minuten draait je laptop Mint van de USB-stick. De WiFi-adapter wordt herkend en na ingeven van het WiFi-wachtwoord heb je verbinding. Op een snelle USB-poort en stick is hier zelfs prima mee te werken zonder de harde schijf van de laptop aan te hoeven passen. Wil je meteen installeren, dan is het gemakkelijker via het bootmenu van de laptop (ook weer één van de genoemde functietoetsen), eenmalig van USB te starten.
Wij willen alle Windows-historie inclusief bestanden verwijderen. Bij onze Dell lukte het niet vanuit de installatie te partitioneren. Voor we de installatie starten, openen we daarom GParted en verwijderen alle partities, behalve de boot-partitie. Dell en ook Microsoft willen wel eens een hele serie recovery-partities meeleveren. Op de lege partitie maken we een nieuw bestandssysteem, bijvoorbeeld ext4. Als dit is afgerond, sluit je GParted af en dubbelklik op het bureaublad op ‘Install Linux Mint’. Beantwoord enkele vragen, zoals de taal en tijdzone, geef het systeem een hostnaam en maak een login naam met een wachtwoord. Herstart na de installatie de laptop, werk Linux bij en werk de applicaties bij. Een nieuw feature van 19.1 is Timeshift, hiermee maak je snapshots van het systeem om het bij problemen gemakkelijker terug te kunnen zetten in de vorige (werkende) situatie. Gebruik je de laptop als mobiele ‘werkplek’, dan is dit onmisbaar.
Bluetooth werkt out-of-the-box, evenals video afspelen, muziek afspelen. De webcam en de microfoon doen het zonder verdere installatie. Na toevoegen van de netwerkprinter, komen de afdrukken er zonder problemen uit. Verbinding maken met de NAS waar alle werkbestanden op liggen, is na authenticatie met het systeem zo geregeld. Wonderbaarlijk genoeg laadt de accu weer op en is de laptop weer mobiel te gebruiken. Onder Windows laadde de accu niet meer op en kon alleen aan de stroom gewerkt worden. Dichtklappen van het scherm, brengt de laptop in slaapmodus, zoals het hoort. Eerlijk is eerlijk, de eenvoud van het hele proces hangt natuurlijk wel af van het type en merk laptop wat je gebruikt. Op sommige modellen werkt de video-adapter niet meteen en moet je met wat work-arounds installeren om later de juiste driver te downloaden en installeren met Driver Manager.
Om van je oude Windows-laptop een Linux-only laptop te maken, kost je minder dan een uur. Het systeem wordt snel, veilig en de in gebruik zijnde schijfruimte is werkelijk nihil in vergelijking met Windows. Werkt echt alles? Nee, het enige wat op dit laptopmodel niet werkt, is het regelen van de beeldschermsterkte. Maar dat is echt het enige.
Transformeer in 10 simpele stappen je oude laptop naar Mint
Stap 1 – Selecteer een image voor een Mint distro’.
Stap 2 – Download dit image.
Stap 3 – Maak van dit image een bootable USB-stick.
Stap 4 – Boot de laptop van de USB-stick.
Stap 5 – Stel WiFi in.
Stap 6 – Verwijder partities, maak één nieuwe ext4 partitie.
Stap 7 – Installeer Mint en werk het OS bij.
Stap 8 – Configureer je printer.
Stap 9 – Stel eventuele toegang tot je NAS in.
Stap 10 – Stel Timeshift in.